Sivil Düşün Nedir?

Sivil Düşün bir Avrupa Birliği programıdır. Türkiye’deki sivil toplum örgütleri ve aktivistlerin küçük ölçekli/kısa dönemli hak odaklı çalışmalarına ayni katkı ve uzmanlık desteği verir. Sivil Düşün desteklerini farklı yapan, tek aşamada, hızlı ve kolay biçimde başvurulabilmesi; sivil topluma, ihtiyaçlarını somut biçimde tespit etmesi ve sonuç odaklı çalışması yolunda rehberlik sunmasıdır.

Sivil Düşün hak odaklı çalışmaları destekler. Peki hak odaklı çalışma nedir?

Hak odaklı yaklaşım, insan haklarını politika ve uygulamaların tam merkezine yerleştirmek demektir. Bunun için evrensel olarak kabul edilen insan hakları ilke, standart ve normları gözetilir. Bu yaklaşımı sahiplenmek, daha çok insanın haklarını tanıması ve talep etmesi için de fırsat yaratır. Ayrıca, herkesin insan hakları yükümlülüklerini yerine getirmesi yolunda kendiliğinden bir denetim mekanizması çalışmış olur. Kuruluşlar, kamu kurumları ve işletmeler üzerlerinde baskı hisseder; kişiler, ihlalleri hızlıca fark edebilir ve çare arama yoluna gitmekten geri durmazlar. Yürüttüğümüz çalışmalar hak odaklı hale gelir; insan hak ve özgürlüklerinin tanınmasına, korunup geliştirilmesine hep beraber katkı sunulmuş olur.

Hak odaklı yaklaşım, beş unsuru içerir:

Katılım

İnsanlar, kendi haklarını etkileyen kararların alınmasında söz sahibi olmalıdır.

Hesap Verebilirlik

İnsan haklarının ne durumda olduğunu izleyebilmenin yanı sıra, işler ters gittiğinde başvurulacak mekanizmalar ve çareler de olmalıdır.

Ayrımcılık Yapmama ve Eşitlik

Her tür ayrımcılık yasaklanmalı, önlenmeli ve ortadan kaldırılmalıdır. Haklarını kullanırken başkalarından farklı şekilde engellerle karşılaşan kişilere öncelik tanınmalıdır.

Güçlendirme / Yetkilendirme

Herkes haklarını anlamalı ve yaşamlarını etkileyen politika ile uygulamaların geliştirilmesinde söz sahibi olmak yolunda desteklenmelidir.

Yasallık

Hak odaklı yaklaşım, ülke içinde belirlenen yasal haklar esasında geliştirilmelidir.

Sivil Düşün, temel, sosyal, ekonomik, kültürel alandaki insan hak ve özgürlüklerinin yanı sıra hayvan ve çevre hakları alanında yapılan çalışmaları da destekler.

Sivil Düşün neler yapar?

Sivil Düşün, çeşitli sebeplerle hak ve özgürlüklerini kullanamayan, onlardan mahrum kalan kişi ya da grupların güçlenmelerini gözetir. Sivil toplumun kendi ihtiyaçlarını tanımlayarak dile getirme gücü kazanmasında aracıdır.

Toplumda, hak odaklı bakış açısının yerleşerek sahiplenilmesi için zemin hazırlar. Sivil toplumun daha gelişmiş hak odaklı çalışmalar yürütmesi; iletişim, bilinçlendirme, savunuculuk ve izlemeyi daha etkili şekilde yapabilmesi, bütün bunlarla daha çok kişiye ulaşabilmesi için kaynak ve uzmanlık sağlar. Yeni beceriler geliştirmeniz, söz ve yetki sahiplerini etkilemeniz, sesinizi duyurmanız ya da organizasyonel kapasitenizi güçlendirmeniz yolunda sizi destekler. 

Destek verirken koltuk değneği değil, yol arkadaşı olmayı hedefler. Ülkede, şehirde, mahallede ya da köyde, sivil toplumun varlık sahasının genişlemesine katkı sunar. Hem var olan aktörlerin güçlendirilmesi hem de yenilerinin sivil alana dahil olmaları için fırsatlar yaratır. Hem Türkiye’de hem AB üyesi ülkelerde, ağ oluşturma ve işbirliği çalışmaları için alan açar. 

Sivil Düşün, sivil toplumun ihtiyaçlarını anlamak yolunda çalışmalar yapar, iyi ve yaratıcı örnekleri görünür kılarak teşvik eder.

Program aynı zamanda, sivil toplumu ilgilendiren haber ve duyuruların takip edildiği, güvenilir bilgiyi içeren kaynaklara ulaşılan; hak alanlarında sivil düşünmek, hakları koruyup geliştirmek yolunda bir arada fikir ve deneyim paylaşımı yapılan bir platform olabilmeyi amaçlar.

Sivil Düşün nasıl işler?

Sivil Düşün Avrupa Birliği’nin, aday ülkelerde demokratik değerler ve insan haklarının kalıcılaşmasına katkı sağlamak amacıyla geliştirdiği programlardan biridir. AB Sivil Düşün Programı, Avrupa Birliği Delegasyonunun belirli bir dönem için teknik şartname usullerine göre görevlendirdiği uygulayıcı çalışma ekipleri (Sivil Düşün ekibi) tarafından hayata geçirilir. Avrupa Birliği Delegasyonu, Sivil Düşün ekibi ve altısı sivil toplum örgütü, ikisi aktivist olmak üzere, sekiz sivil toplum temsilcisinden oluşan Yönlendirme Kurulu, Programa rehberlik ve stratejik yön sunar; faaliyetlerin sorunsuz bir şekilde uygulanmasında kolaylaştırıcı rolü üstlenir.

Sivil Düşün hangi değerleri benimser? 

Sivil Düşün bir Avrupa Birliği (AB) programıdır. Programa dair tüm süreçler Avrupa Birliği’nin amaç, değer ve  çalışma pratiklerine uygun olarak gerçekleştirilir. AB programlarından destek almak, insan hakları ve demokrasi için  evrensel değerleri paylaşan bir aktivistler ve örgütler topluluğuna katılmak anlamına gelir.

AB’nin web sitesinde, özellikle ilkeler ve değerler bölümünde konuyla ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
Ayrıca, ayrıntılı uygulama pratiklerini, PRAG olarak bilinen Avrupa Birliği Dış Eylemleri için Sözleşme Prosedürlerine İlişkin Uygulama Kılavuzunda bulabilirsiniz.

Bu değer ve uygulamalar çerçevesinde Sivil Düşün,

  • Cinsiyet, ırk, renk, etnik veya sosyal köken, genetik özellikler, dil, din veya inanç, siyasi veya başka herhangi bir görüş, ulusal bir azınlığa üyelik, mülkiyet, doğum, engellilik, yaş veya cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, cinsiyet ifade biçimleri ve karakteristiğine dayalı ayrımcılık yapan;
  • İnsan Hakları Evrensel Bildirisi‘nde ve AB’nin imzaladığı diğer tüm uluslararası anlaşmalarda tanımlanan hak ve özgürlüklere saygı duymayan;
  • Şiddet ve nefreti teşvik eden, destekleyen ya da betimleyen;
  • Cinsel sömürü, istismar ya da tacize teşvik eden veya bunları destekleyen;
  • AB’nin yasa dışı kabul ettiği eylemler, kuruluşlar ve gruplara doğrudan ya da dolaylı olarak destek veya sempati ifade eden;
  • Belirli bir siyasi parti ya da adaya sempati veya destek verdiğini ifade eden veya bu desteği sunan;
  • Yanlış, yanıltıcı veya karalayıcı iddiaları ve/veya bilgileri kasten üreten ve/veya yayan kurum, aktivist ve çalışmalarla ilişki içine girmez ve onları desteklemez.

Sivil Düşün,

  • Mali konularda yasalara aykırılık veya suistimal
  • Yolsuzluk
  • Çıkar çatışması
  • Yanlış beyan veya dolandırıcılık
  • Telif hakkı, gizlilik yasalarının ihlali veya tüm bu durumların mevcudiyetine dair şüphe uyandıran göstergeler veya nedenler olması halinde, söz konusu çalışmaları desteklemez.

PNG formatında logoları üzerlerine tıklayarak indirebilirsiniz: